Zondag van de Goede Herder (2005)

Homilie 

Wat is een goede vader? Wat is een goede moeder? Wat is een goed politicus, een goede loodgieter, wat is een goede paus, een goede leerkracht, wat is een goede arts of een goede vrijwilliger, wat is een goede winkelier, wat is een goede Christen?

Wat is een goede Herder? We leven in de tijd van het 'waarden-en-normen-debat'. Ik krijg er maar flarden van mee, maar wat ik hoor is niet erg hoopgevend. Het lijkt erop dat uit elk debat politieke munt moet worden geslagen, en dat gaat feitelijk ten koste van de synergie die er zou moeten ontstaan.

Waar lijkt het nog meer op? Ik zie een parallel met het Jodendom uit de tijd van Jezus. Je kunt eindeloos discussieren over de Wet van Mozes, je kunt er regels bijmaken, aanscherpen, uitbreiden. Je kunt onderlinge codes afspreken, maar na verloop van tijd proberen allerlei belanghebbenden de regels naar hun eigen hand te zetten. Want regels kun je interpreteren en omzeilen. Iedere wet heeft bovendien zijn mazen, soms hele gaten.

Dan is het net als met een gat in de Microsoft software, als hackers het gat hebben ontdekt, is er al snel een virus dat binnendringt en voor je er erg in hebt, nemen ze het bestuur van de computer over. Zo gaat het met wetgeving ook. Dan ontstaat er reparatiewetgeving voor de mazen in de wet en na verloop van tijd is het niet langer werkbaar, omdat de wet een harnas wordt waarin niet meer te leven valt.

Wat is nu het verschil tussen de waarden en normen in het Jodendom en die in het Christendom? Die vraag kun je uitbreiden. Wat is het verschil in waarden en normen tussen Islam en Christendom? Wat is het verschil tussen waarden en normen in Boeddhisme en Christendom? Er zijn altijd grote overeenkomsten, zoals regels voor de onderlingen omgang, perspectief op een ander leven, voorbeelden uit het verleden, bevestiging door tekenen uit de hemel.

Er zijn natuurlijk verschillen; zoals in de verhalen, in voorschriften voor de eredienst, in het bestuur etcetera, maar wat is nu het meest indringende verschil?

Dat zit naar mijn idee hierin, dat degene om wie het bij hen draait reeds lang dood is. Die heeft een boek nagelaten met levenswijsheden en voorschriften en is lang geleden gestorven. Degene in Wie wij geloven heeft iets anders nagelaten, maar bovenal, Hij is verrezen, Hij is niet dood, maar leeft. Ik zou steeds opnieuw aan u willen vragen: Wat betekent Jezus voor u? Is Hij de levende met Wie u elke dag leeft, Die leeft in uw hart, Die u kracht geeft, Die u voedt? Is het zijn Geest, Die u aanblaast, inspireert, motiveert, bezielt, stimuleert om Jezus na te volgen? Is het zijn Vader met Wie u een levende relatie heeft? Bidt u dagelijks tot Jezus Zelf, tot de heilige Geest, nu in deze tijd voor Pinksteren en voor het Conclaaf? Houdt u de Naam van zijn Vader in ere en zoek je de wil van die levende Vader te doen?

Ook in andere Godsdiensten kom je soms verrijzenisverhalen tegen, maar in geen van die tradities heeft de verrijzenis zo'n enorme impact gehad op hen die achterbleven. Het Christendom is een verrijzenisgodsdienst, bovendien is het Christendom een Godsdienst van gemeenschap, want juist in die gemeenschap, in de Kerk, komt Christus' verrijzenis het duidelijkst aan het licht. Wij zijn 'zijn Lichaam' dat is het met name wat Hij ons naliet.

Een ander verschil is dat Christus niet anderen heeft overwonnen met een zwaard, zelfs niet met woorden en tekenen of machtige daden, want dat alles hield geen stand toen Hij gevangen werd genomen. Zovelen die de grote tekenen hadden gezien, waren dat blijkbaar alweer vergeten toen werd geroepen: 'Kruisig Hem'. Hij heeft hen gewonnen door zijn lijden, zijn kruisdood en door zijn verrijzenis. Jezus heeft door zijn liefde het hart gewonnen van een moordenaar aan het kruis, door zijn liefde die bereid is de dood in te gaan.

Onze Godsdiens is een Godsdienst van een voorbeeld en van een levende Christus. In het waarden en normendebat verzanden we al te vaak in een opvattingenstrijd, waarin de dubbele agenda nog wordt beïnvloed door oude politieke ideologieën. Dat mag het bij ons niet zijn, omdat wij een levend Voorbeeld hebben. We zien Christus steeds opnieuw in hen die in alle oprechtheid zijn voorbeeld volgen en de gemeenschap van de wereldkerk is een waarborg voor de echtheid. Niet onze Hollandse kerk die de evangelische radicaliteit heeft gereduceerd tot dat wat in een luxe welvaartmaatschappij voor iedereen haalbaar lijkt. De waarde waar Christus voor staat, zijn Evangelie, dat is onze waarde en Jezus Zelf is onze Norm. De hoogste Norm, de levende Norm die je niet hoeft uit te denken of nieuw te ontwikkelen, maar Die je navolgt en met Wie je een levende relatie opbouwt.

Je kunt altijd blijven hangen in de kip en ei vraag, ontwikkelen goede mensen zich uit een goede norm, of ontwikkelt een goede norm zich uit goede mensen. Voor ons is dat geen vraag. Christus is de Norm en ieder die deze Norm in zich opneemt, wordt een goed mens.

De Goede Herder geeft zijn leven voor zijn schapen, een liefde tot de dood, een zelfgevende liefde, een opofferende liefde, geen zakelijke functionele relatie van een huurling, geen economische relatie van een procucent, geen politieke relatie die belangen dient. De Goede herder geeft zijn leven voor zijn schapen.

Wat is een goede vader? Wat is een goede moeder? Wat is een goed politicus, een goede loodgieter, wat is een goede paus, een goede leerkracht, wat is een goede arts of een goede vrijwilliger, wat is een goede winkelier, wat is een goede Christen?

De afgelopen week hebben we in de vieringen gelezen uit het Evangele van Johannes, waarin Jezus zegt: 'Ik ben het Levende Brood'. Dat betekent dat we Hem in ons op moeten nemen, op Hem kauwen, dagelijks, zoals dagelijks brood, zijn voorbeeld voor ogen houden, zijn daden doen, zijn Geest in ons toelaten, zijn Lichaam en Bloed worden. Jezus' Woord is dagelijks voedsel voor ieder die Hem wil navolgen. En wie dat doet, die ervaart in zich een liefde die groeit en zich verdiept, die begrijpt dat de heiligen in staat zijn om hun leven te geven uit liefde. Dan vraagt niemand meer naar waarden en normen, dan weten we hoe we zelf goede mensen 'worden', 'zijn' en 'blijven' en hoe we anderen daarin ten dienste kunnen staan. Amen.

 

Inleiding en voorbede op de vierde zondag van Pasen 2005, jaar A, A2005ZVP04.html. Eucharistieviering in de parochiekerk van de Goede Herder en de H. Willibrord te Wassenaar, zaterdag 16 april 2005, 17.00 en 19.00 uur. Door pastoor Michel Hagen. AMDG.

Inleiding op de viering.

Welkom in deze viering, u en allen die met ons meevieren via de kerkradio. De Goede Herder brengt zijn schapen samen in zijn huis. Deze schaapstal is de plaats van ontmoeting tussen God en zijn kinderen, tussen de Zoon en zijn broeders en zusters, hier vieren we onze blijvende verbondenheid met God, onze Goede Herder.

Voorbede

Wij bidden voor de kardinalen, die het conclaaf voorbereiden. Dat zij verenigd in gebed, geleid door de heilige Geest, mogen komen tot de juiste keuze. Bidden wij dat de nieuwe paus een waarachtige goede herder mag zijn. Bidden wij dat de gelovigen hem zullen verwelkomen, dat de wereld open staat voor een nieuw pontificaat, dat het gezegend mag zijn, mede op voorspraak van Johannes Paulus de II.
Laat ons bidden.

Bidden wij voor onze wereld, onze maatschappij, onze leefomgeving in Wassenaar, voor allen die op zoek zijn naar levensverdieping, voor allen die niet tevreden zijn met een oppervlakkig leven, dat zij herders tegenkomen, mannen en vrouwen die hen Christus verkondigen, zodat zij het spoor vinden dat leidt naar Gods koninkrijk
Laat ons bidden.

Bidden wij voor alle Christelijke geloofsgemeenschappen hier in Wassenaar, dat we elkaar ondersteunen in onze verkondiging van Christus. Dat we zoeken wat ons samenbindt, overwinnen wat ons scheidt. Dat we ons door de heilige Geest laten leiden naar waarachtige eenheid.
Laat ons bidden.

Bidden we voor ons allen, groot en klein in onze parochiegemeenschap. Dat we deze tijd tussen Pasen en Pinksteren benutten om te bidden tot de heilige Geest. Dat deze ons mag leiden naar een dieper geloofsleven, grotere gevoeligheid voor de noden van de naaste, meer oog voor wat God wil en meer kracht om ons in te zetten voor Gods plan met de mensen.
Laat ons bidden.